موجی است در گستره امواج الکترومغناطیسی با طول موجی در محدوده ۱۰۰ تا ۴۰۰ نانومتر که کوتاهتر از نور مرئی و بلندتر از پرتو ایکس است. به بیانی دیگر انرژی آن کمتر از پرتو ایکس، ولی بیشتر از نور مرئی است.
پرتو UV در نور خورشید موجود است و تقریباً شامل ۱۰ درصد از تمام امواج منتشر شده از سطح خورشید میشود. این پرتو همچنین در هنگام جوشکاری قوس الکتریکی منتشر و برای تولید آن از لامپهای مخصوصی از جمله لامپ سیاه یا لامپ بخارجیوه استفاده میشود.
چند سایت برای پیش بینی پرتو فرابنفش و آرشیو UV ثبت شده
Site |
Adress |
نقشه بایگانی شاخص روازنه اشعه فرابنفش جهان |
temis.nl …. Click |
داده های بایگانی شاخص روازنه UV جهان (تهران، کرمانشاه، اصفهان، اهواز) |
temis.nl …. Click |
مرکز داده جهانی ازن و پرتوهای فرابنفش (از ایران: تهران و اصفهان) |
woudc.org …. Click |
نمودار بایگانی شاخص روازنه اشعه فرابنفش ایران و جهان |
weatheronline …. Click |
پیش بینی روزانه و ساعتی اشعه فرابنفش شهرهای ایران و جهان |
Tutiempo …. Click |
نمودار خطی پیش بینی ساعتی اشعه فرابنفش شهرهای ایران و جهان |
uvindex.io …. Click |
نمودار ستونی پیش بینی ساعتی اشعه فرابنفش شهرهای ایران و جهان |
uvindex.app …. Click |
نکات دانستنی درباره پرتو فرابنفش:
- برخی از جانداران از جمله پرندگان، خزندگان، حشرات، از جمله زنبورها قادر به دیدن امواج مرئی نزدیک به تابش UV هستند.
- بسیاری از گیاهان، میوهها، گلها و بذرها قدرت مقاومت فوقالعادهای نسبت به قدرت انسان در مقابل این تابش نشان میدهند.
- عقربها زیر پرتو UV به رنگهای سبز یا زرد میدرخشند.
- معدودی از پرندگان در پرهایشان الگوهایی دارند که تنها در تابش UV قابل مشاهده خواهند بود.
- ادرار بعضی از جانوران گوشتخوار از جمله «گربه» حتی در تاریکی مطلق نیز تحت تابش طول موج خاصی از UV قابل دیدن است.